Szumy uszne — Słyszeliśmy o nich od specjalistów

Dzisiejszy wpis przybliży zagadnienie jakim są szumy uszne, ponieważ w Gabinecie OTO Słyszę staramy się być zawsze na bieżąco z tematem protetyki słuchu, aby jak najlepiej służyć pomocą naszym Klientom. W roku 2014 miałam przyjemność uczestniczyć w niezwykłym sympozjum audiologicznym organizowanym przez firmę Siemens w Warszawie.

Specjalistami w dziedzinie, którzy prowadzili dyskusję, byli prof. Margaret Jastreboff i prof. Paweł Jastreboff, którzy od ponad 20 lat zajmują się pracami klinicznymi i naukowymi w zakresie leczenia pacjentów z szumami usznymi i obniżoną tolerancją na dźwięki.

Prof. Jastreboff z Katedry Otolaryngologii na Emory University School of Medicine w Atlancie jest twórcą unikatowego modelu neurofizjologicznego TRT. Stał się on podstawą leczenia przewlekłych szumów usznych i funkcjonuje, aż do dziś. W pracy naukowej wspiera go żona Margaret – profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Emory, autorka wielu prac naukowych poświęconych tematowi szumów.

W niniejszym wpisie mam przyjemność podzielić się z Wami fragmentem wiedzy, którą udało mi się nabyć.

Czym przejawiają się szumy uszne?

Czy wiedzieliście, że na szumy uszne cierpi aż 10-20% naszego społeczeństwa? Na podstawie aktualnej wiedzy, uważa się je często za konsekwencję nieprawidłowej aktywności nerwowej, występującej na różnych piętrach drogi słuchowej! Najczęściej przejawiają się one w objawach, takich jak:

• “dzwonienie w uszach”,
• “świadome odczucie dźwięku zapoczątkowanego w głowie”,
• występowanie dźwięku fantomowego, niezwiązanego z zewnętrznymi bodźcami akustycznymi,
• subiektywne lub obiektywne dźwięki somatyczne.

Dźwięki somatyczne można podzielić na dwa rodzaje:

• Obiektywne — dźwięki, które mogą być słyszane przez drugą osobę, zazwyczaj ich źródło znajduje się w uchu zewnętrznym lub środkowym.
• Subiektywne — słyszane są jedynie przez pacjenta.

Jeżeli chodzi o pytanie, jakie mogą być szumy uszne to odpowiedź nie należy do najprostszych, ze względu na bogate zróżnicowanie objawów. Mogą one być:

• obu / jednostronne,
• w uchu / uszach / przestrzeni,
• stabilne / zmieniające się,
• okresowe / ciągłe,
• u ludzi z normalnym słuchem, niedosłuchem, głuchych,
• występować razem z uczuciem pełności w uszach, nadwrażliwością na dźwięki,
• pogarszać się w ciszy, w stresie i przy przemęczeniu.

Badając i zapobiegając im, wiem doskonale, że powody ich występowania mogą być niezwykle różne. Często związane są z:

• długotrwałym narażeniem na hałas lub krótkie, ale bardzo intensywne dźwięki (wybuchy, broń palna),
• ubytkiem słuchu,
• otosklerozą,
• zapaleniem ucha,
• urazem głowy,
• nerwiakiem akustycznym,
• Chorobą Meniera,
• gorszym stanem zdrowia.

Czy wiedzieliście, że szumy uszne nie są odpowiedzialne za ubytek słuchu, a ubytek słuchu nie wywołuje bezpośrednio szumów usznych? Tak naprawdę około 20% przypadków szumów jest obserwowanych u ludzi z normalnym słuchem. Warto jest jednak udać się na badania, gdyż same szumy uszne i nadwrażliwość na dźwięki są zazwyczaj problemem nie tylko dla osób, które ich doświadczają, ale również dla ich rodzin i otoczenia.

Terapia TRT

Jedynie około 1% problemów z szumami usznymi leczonych jest medycznie. Pozostałe 99% polega na leczeniu poza medycznym, z pomocą różnych metod. Terapia zwana Tinnitus Retraining Therapy jest specyficznym wdrożeniem klinicznego modelu neurofizjologicznego szumów usznych. Po raz pierwszy metoda została zaproponowana przez P.J Jastreboffa 12 października 1988 r. w Londynie. Wprowadzona została w życie w USA w 1990 roku (University of Maryland, Tinnitus & Hyperacusis Center). Obecnie stosowana jest w ponad 34 krajach na całym świecie.

Aby przybliżyć odrobinę, na czym polega owa model, rozpocznę od przypomnienia podstawowej struktury układu słuchowego człowieka.

• ucho — to mikrofon z mechanicznym wzmacniaczem,
• podświadomościowe drogi słuchowe — to superkomputer przetwarzający sygnał (a nie po prostu “kable”),
• kora mózgowa — świadome słyszenie, percepcja, ocena, pamięć.

Chcąc analizować zjawisko kłopotliwych szumów usznych, koniecznie trzeba wziąć pod uwagę przetwarzanie sygnału neutralnego, słyszanego jako szumy uszne w szeregu poszczególnych części centralnego układu nerwowego.

W całym procesie zachodzącym podczas przetwarzania sygnałów szumów usznych przez mózg zaangażowany jest nie tylko sam układ słuchowy oraz świadome myślenie, ale również emocjonalny i autonomiczny układ nerwowy. Podświadome odruchy warunkowe powodują, że sygnał szumów usznych aktywuje układ limbiczny, odpowiedzialny za emocje, oraz autonomiczny na poziomie podświadomości.

Szumy uszne są niczym innym, jak zespołem podświadomych odruchów warunkowych. Nie od dziś wiadomo, że nasz podświadomy mózg sprawuje nad nami największą władzę. Jest niczym nadopiekuńcza matka, która jeżeli zauważy problem, stara się na niego natychmiast reagować, nasilając swoje działania, by problem był zidentyfikowany i wpłynął na nasze zachowanie.

Głównymi celami terapii TRT są:

• Habituacja — czyli inaczej wyciszenie szumów usznych,
• Przekwalifikowanie szumów usznych do kategorii dźwięków naturalnych,
• Uzyskanie sytuacji, kiedy szumy uszne nie mają negatywnego wpływu i reakcji na codzienne życie pacjenta, nawet gdy są świadomie słyszalne.

Pozytywne aspekty TRT to:

• brak skutków ubocznych,
• brak możliwości wyrządzenia krzywdy,
• efektywność w 80%,
• możliwość całkowitego wyeliminowania hyperakuzji i mizofoni,
• eliminacja dokuczliwości szumów usznych,
• nie jest terapią przewlekłą trwającą w nieskończoność,
• nie wymaga częstych wizyt.

Mam nadzieję, że wytrwaliście do końca tego posta, ponieważ jest dłuższy niż zwykle! Terapia TRN to naprawdę niezwykły sposób wyeliminowania szumów usznych, a w Gabinecie OTOSłysze jest ona częścią oferty. Serdecznie zapraszam wszystkich cierpiących na szumy uszne do gabinetu!